آیا تا به حال به نوار آدرس مرورگر خود دقت کرده‌اید؟ شاید متوجه شده باشید که برخی از سایت ها با http و برخی دیگر با https شروع می‌شوند. این تفاوت ها بی‌دلیل نیستند، بلکه نشان دهنده وجود یا عدم وجود گواهی SSL در سایت ها است.
SSL یکی از مهم‌ترین ابزارهای محافظت از اطلاعات کاربران در فضای اینترنت است. (خرید گواهی SSL) در این مقاله با مفهوم SSL، نحوه عملکرد آن و دلایلی که باعث می‌شود استفاده از آن برای هر سایتی ضروری باشد آشنا می‌شوید.
گواهی SSL چیست؟
SSL مخفف عبارت Secure Sockets Layer است؛ یک پروتکل امنیتی که برای رمزنگاری ارتباط بین مرورگر کاربر و سرور سایت طراحی شده است. به زبان ساده، گواهی SSL باعث می‌شود اطلاعاتی که بین کاربر و سایت رد و بدل می‌شود (مثل رمز عبور، اطلاعات کارت بانکی، فرم تماس و ...) به صورت رمزنگاری شده منتقل شود و دیگران نتوانند به راحتی به این اطلاعات دسترسی پیدا کنند.
امروزه پروتکل SSL با نسخه به روز شده‌تری به نام TLS (Transport Layer Security) جایگزین شده، اما همچنان در میان کاربران و مدیران سایت ها اصطلاح SSL رایج‌تر است.
هنگامی که یک سایت دارای گواهی SSL باشد، در مرورگر کاربر به جای http از https استفاده می‌شود و معمولا یک آیکن قفل در کنار آدرس سایت نمایش داده می‌شود. این موضوع به کاربران سایت این اطمینان را می‌دهد که در حال استفاده از یک ارتباط امن هستند.
نحوه کار گواهی SSL چگونه است؟
SSL با ایجاد یک ارتباط رمزنگاری شده بین سرور سایت و مرورگر کاربر، از دسترسی افراد غیرمجاز به اطلاعات جلوگیری می‌کند. این فرآیند در چندین مرحله انجام می‌شود که به آن SSL Handshake گفته می‌شود.
روند کار SSL به این صورت است که وقتی کاربر آدرس یک سایت دارای SSL را در مرورگر وارد می‌کند، مرورگر به سرور سایت درخواست برقراری ارتباط امن می‌فرستد. سرور سایت، گواهی SSL خود را برای مرورگر ارسال می‌کند. این گواهی شامل اطلاعاتی مانند نام دامنه، شرکت صادر کننده گواهی، تاریخ اعتبار و کلید عمومی (Public Key) است. مرورگر بررسی می‌کند که گواهی معتبر و صادر شده از یک مرجع قابل اعتماد باشد. اگر همه چیز درست باشد، فرآیند ادامه پیدا می‌کند. در غیر این صورت، مرورگر هشدار امنیتی به کاربر نمایش می‌دهد.
مرورگر و سرور سایت با کمک کلید عمومی و خصوصی، یک کلید مشترک ایجاد می‌کند که فقط بین آن دو قابل استفاده است. از این پس، تمام داده ها با این کلید رمزنگاری و منتقل می‌شوند. حال ارتباط بین مرورگر و سایت به صورت رمزنگاری شده برقرار شده و کاربران می‌توانند با خیال راحت اطلاعات حساس خود را نظیر شماره کارت یا رمز عبور، ارسال کنند.
مزایای استفاده از SSL
استفاده از گواهی SSL تنها برای فروشگاه های اینترنتی یا سایت های بزرگ ضروری نیست، بلکه هر سایتی که می‌خواهد قابل اعتماد و امن باشد، باید از SSL استفاده کند. در ادامه مهم‌ترین مزایای آن را بررسی می‌کنیم.
- افزایش امنیت اطلاعات همانطور که به آن اشاره شد، مهم‌ترین وظیفه SSL، رمزنگاری داده هاست. با استفاده از گواهی SSL، اطلاعاتی که کاربران وارد سایت می‌کنند به صورت رمزنگاری شده به سرور ارسال می‌شود و در مسیر انتقال برای هکرها قابل خواندن نیست.
- جلوگیری از هشدارهای امنیتی مرورگر مرورگرهای مدرن مانند Chrome و Firefox به کاربران هشدار می‌دهند که سایت های بدون گواهی SSL ناامن هستند. این هشدارها باعث می‌شوند که کاربران سایت های بدون گواهی SSL را ترک کنند.
- بهبود رتبه در موتور جستجوی گوگل (SEO) گوگل اعلام کرده که داشتن SSL یکی از فاکتورهای رتبه‌بندی سایت ها در نتایج جستجو است. بنابراین استفاده از گواهینامه SSL می‌تواند به بهبود سئوی سایت کمک کند.
- حفظ یکپارچگی داده ها داشتن گواهینامه SSL مانع از آن می‌شود که داده ها در مسیر انتقال تغییر داده شوند یا توسط افراد غیرمجاز دستکاری شوند. این موضوع به حفظ درستی و یکپارچگی اطلاعات کمک می‌کند.
انواع گواهینامه SSL
گواهی های SSL بر اساس معیارهای مختلفی از جمله سطح اعتبارسنجی (Validation Level) و تعداد دامنه هایی که پوشش می‌دهند (Domain Coverage) به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. در این بخش به بررسی جزئیات هر یک از این دو نوع دسته بندی می‌پردازیم.
بر اساس سطح اعتبارسنجی
در این دسته بندی، گواهی های SSL بر اساس میزان بررسی و احراز هویت مالک دامنه یا سازمان صادر می‌شوند:
گواهی Domain Validation – DV (اعتبارسنجی دامنه)
در این نوع گواهی، تنها مالکیت دامنه توسط مرکز صادرکننده بررسی می‌شود و نیازی به ارائه مدارک هویتی یا حقوقی نمی‌باشد. این گواهی سیستم رمزنگاری قدرتمندی دارد و معمولا به صورت خودکار و در مدت زمان کوتاهی صادر می‌شود؛ همچنین هزینه پایین‌تری نسبت به دیگر گواهی ها دارد. SSL DV برای وبسایت های شخصی، وبلاگ ها و سایت هایی که اطلاعات حساس کاربران را پردازش نمی‌کنند، مناسب است.
گواهی Organization Validation – OV (اعتبارسنجی سازمانی)
در گواهی OV، علاوه بر رمزنگاری و تایید دامنه، اطلاعات رسمی سازمان یا شرکت متقاضی نیز بررسی می‌گردد. این فرآیند شامل اعتبارسنجی مدارک ثبت شرکت، آدرس، شماره تماس و سایر اطلاعات قانونی می‌باشد و اطلاعات سازمان در جزئیات گواهی نمایش داده می‌شود، که همین موضوع باعث اعتماد بیشتر کاربران و مشتریان به وبسایت می‌شود و برای شرکت ها و سازمان ها مناسب است. گواهی OV طی چند روز کاری صادر می‌شود و نسبت به گواهی DV امنیت و اعتبار بالاتری دارد.
گواهی Extended Validation – EV (اعتبارسنجی پیشرفته)
این گواهی بالاترین سطح اعتبارسنجی را دارد. برای دریافت این گواهی قوانین سخت‌گیرانه‌ای وجود دارد، مرکز صادر کننده به صورت دقیق مدارک رسمی، سوابق حقوقی، شماره تماس فعال و آدرس قانونی شرکت را بررسی می‌کند.
بدون دیدگاه