کوکی چیست؟ این مفهوم برای اولین بار در سال ۱۹۹۴ توسط مهندسی به نام لو مونتولی (Lou Montulli)، که در شرکت Netscape کار می‌کرد، مطرح شد. هدف اولیه از طراحی کوکی ها، نگهداری موقت اطلاعات سبد خرید کاربران در یک فروشگاه آنلاین بود؛ با وجود کوکی ها، هنگامی که کاربر محصول جدیدی را به سبد خرید خود اضافه می‌کرد اطلاعات آن ذخیره می‌شد و نیازی نبود که هر بار اطلاعات سبد خرید مجددا بارگذاری شوند. اما به مرور زمان و با گسترش اینترنت، کوکی ها از حالت ساده اولیه خود خارج شدند و تبدیل به ابزارهای گسترده تری برای ذخیره سازی اطلاعات کاربران و بهبود تجربه کاربری شدند. کوکی ها نه تنها برای مدیریت سبد خرید، بلکه برای شخصی سازی و تبلیغات نیز مفید هستند. در این مقاله برای شما توضیح می‌دهیم که کوکی چیست، چه کاربردی دارد و انواع آن کدامند.
کوکی چیست؟ کاربرد کوکی ها چیست؟
کوکی مرورگر در واقع یک فایل متنی کوچک است که توسط وبسایت هایی که کاربر از آن ها بازدید کرده روی دستگاه همان کاربر ذخیره می‌شود و وظیفه آن انتقال اطلاعات بین مرورگر کاربر و وبسایت است. این فایل ها حاوی اطلاعاتی هستند که به وبسایت ها کمک می‌کنند تا کاربر را در بازدیدهای بعدی شناسایی کنند و تجربه کاربری بهتری را ارائه دهند.
حتما تا به حال این تجربه را داشته‌اید که وقتی می‌خواهید وارد حساب کاربری خود در وبسایتی که قبلا در آن ثبت نام کرده‌اید شوید، مرورگر نام کاربری و رمز عبوری که هنگام ثبت نام وارد کرده بودید را به شما نمایش می‌دهد و دیگر نیازی به وارد کردن دوباره اطلاعات ندارید. این کار توسط کوکی ها انجام می‌شود.
بنابراین می‌توان گفت کوکی ها نقش مهمی در شناسایی و مدیریت داده های کاربر در وبسایت ها دارند و وبسایت ها از کوکی ها برای اهداف مختلفی استفاده می‌کنند:
- ذخیره سازی اطلاعات ورود و تنظیمات کاربر؛ تا کاربران نیازی به ورود مجدد یا اعمال تنظیمات نداشته باشند.
- جمع آوری اطلاعات مربوط به صفحات بازدید شده توسط کاربر و نمایش تبلیغات به طور هدفمند.
- جمع آوری اطلاعات آماری؛ مانند تعداد بازدیدها، رفتار کاربر و محبوبیت صفحات تا وبسایت ها بتوانند تجربه کاربری را بهبود دهند.
کوکی ها چگونه کار می‌کنند؟
همانطور که قبلا هم گفتیم، کوکی ها با ذخیره اطلاعات کوچک در مرورگر کاربر و ارسال آن ها به وبسایت ها، کاربران را شناسایی و فعالیت های آن ها را پیگیری می‌کنند. اما کوکی ها چگونه این کار را انجام می‌دهند؟
وقتی شما از وبسایتی بازدید می‌کنید، این وبسایت یک کوکی به مرورگر شما می‌فرستد. کوکی شامل اطلاعاتی مانند شناسه کاربری، تنظیمات و ... می‌باشد. پس از ارسال کوکی، مرورگر آن را روی دستگاه شما ذخیره می‌کند. کوکی ها فقط از همان وبسایتی که آن ها را تنظیم کرده قابل خواندن هستند. وقتی دوباره به همان وبسایت مراجعه کنید، مرورگر کوکی مربوط به آن سایت را همراه با درخواست جدید (مانند درخواست بارگذاری صفحه) به سرور می‌فرستند. با این کار وبسایت می‌تواند شما را شناسایی کند و اطلاعات ذخیره شده قبلی مانند وضعیت ورود، تنظیمات و یا اطلاعات سبد خرید را بازگرداند.
مطالب بیشتر، اطلاعات بیشتر
داده های ذخیره شده در کوکی چیست؟
اطلاعات ساده ای که در کوکی ها ذخیره می‌شوند و به وبسایت ها کمک می‌کنند تا کاربر را در بازدیدهای بعدی شناسایی کنند شامل موارد زیر هستند:
- نام کوکی هر کوکی یک نام منحصر به فرد دارد که وبسایت با استفاده از آن می‌تواند کوکی را شناسایی کند.
- مقدار کوکی (Value) این مقدار اصلی ترین بخش کوکی است که شامل اطلاعات رمزگذاری شده می‌باشد. این اطلاعات معمولا شناسه کاربری، تنظیمات کاربر و اطلاعات مورد نیاز برای شناسایی وضعیت کاربر در وبسایت هستند.
- دامنه (Domain) دامنه مشخص می‌کند که کوکی متعلق به کدام وبسایت است و فقط همان وبسایت و زیردامنه هایش می‌توانند به آن کوکی دسترسی داشته باشند.
- مسیر (Path)مسیر تعیین می‌کند که یک کوکی در کدام قسمت های وبسایت معتبر است.
- تاریخ انقضا (Expiration Date) تاریخ انقضای کوکی مشخص می‌کند که تا چه زمانی این کوکی در مرورگر باقی می‌ماند.
- ویژگی امنیت (Secure) ویژگی secure برای حفاظت از اطلاعات حساس بسیار مهم است. اگر این ویژگی فعال باشد، کوکی تنها در اتصالات امن HTTPS قابل دسترسی خواهد بود و در ارتباطات HTTP ارسال نمی‌شود. این ویژگی به محافظت از اطلاعات کوکی کمک می‌کند.
- ویژگی HttpOnlyاین ویژگی مشخص می‌کند که آیا کوکی از طریق جاوا اسکریپت قابل دسترسی است یا خیر. هنگامی که این ویژگی فعال باشد، کوکی فقط از طریق پروتکل HTTP/HTTPS قابل دسترس است و جاوا اسکریپت به آن دسترسی ندارد. این ویژگی به امنیت کوکی در برابر حملات تزریق اسکریپت کمک می‌کند.
انواع کوکی چیست؟
کوکی ها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند و از هر کدام برای اهداف خاصی استفاده می‌شود. در این بخش از مقاله کوکی چیست به بررسی انواع کوکی ها می‌پردازیم.
کوکی های سشن (Session Cookies)
کوکی های سشن یا کوکی های جلسه ای نوع خاصی از کوکی ها هستند که برای مدت زمان کوتاهی در مرورگر کاربر ذخیره می‌شوند و هر زمان که کاربر مرورگر خود را ببندد، این کوکی ها به طور خودکار حذف می‌شوند. این کوکی ها برای مواردی مانند پیگیری وضعیت ورود کاربر یا داده های موقت مربوط به فرآیندهای چند مرحله‌ای مثل پرداخت آنلاین یا تکمیل فرم ها کاربرد دارند.
حذف شدن کوکی های سشن پس از بستن مرورگر باعث شده تا این نوع کوکی ها دارای امنیت بیشتر و برای اطلاعات حساس و موقت ایده‌آل باشند. همچنین به دلیل موقتی بودن این داده، نیاز به فضای ذخیره سازی طولانی مدت ندارند؛ در واقع این کوکی ها فقط روی RAM دستگاه ذخیره می‌شوند.
بدون دیدگاه